کد مطلب:94659 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:124

نامه 003-به شریح قاضی












[صفحه 616]

شریح ابن حارث كه از طرف امیرمومنان مفتخر به ادامه كار قضاوت شده بود، در دوران خلافت علی (ع) خانه ای را به هشتاد دینار خرید. این خبر به علی (ع) رسید، او را نزد خویش خواند و گفت: شنیده ام خانه ای را به هشتاد دینار خریده ای و برای آن قباله ای تدوین نموده و كسانی را گواه این معامله گرفته ای؟ شریح پاسخ داد:- چنین است امیرمومنان از این كار وی آشفته گشت و بعدها این نامه را به او نگاشت تو ای شریح، بدان كه به زودی كسی بسوی تو خواهد آمد، كه بی آنكه به سند و قباله و شهود و گواهانت توجهی كند، ترا به كوچیدن از آن خانه ناگزیر خواهد كرد، و یكه و تنها- بدون یار و غمخوار- در دل گورت سپارد. ای شریح، مبادا كه این خانه را از ثروت غیر خریده، و بهایش را از راه نامشروع پرداخته باشی، كه اگر چنین باشد، خانه جاودان آخرت را به بهای ویرانسرای ناچیز دنیا، سودا كرده ای؟ بدان كه اگر به هنگام خرید این خانه، نزد من آمده بودی، نیكو سندی برایت مینگاشتم كه دیگر آن خانه بی بها را بیم درهم نیز سودا نمیكردی. چه رسد كه بیشتر باشد، و آن سند این است: این سند خانه ایست كه بنده ای خوار و بی مقدار، از موجودی مرده و روی نهاده به گور خریده

است. مرده ای كه برای عزیمت به آن سرا، از خانه اش بیرون رانده شده. آن بنده شرمنده، خانه ای را در سرای سراسر مگر و فریب- كه ویرانه ای است بنا شده بر آب، و سرزمین هلاك شوندگان است- از این مرده حقیر خریده است. حدود چهارگانه این خانه چنین است: حد اول، به رویدادها و پیشامدهای ناگوار. حد دوم، به موجبات اندوه و دشواریها. حد سوم، بخواهش و آرزوهای هوس آلود و تبه ساز. حد چهارم، به راه ابلیس گمراهی، كه دین و ایمان از دل برد و سرانجام در این خانه، در حد چهارم باز میشود. چنین خانه ای را، این فریب خورده و آرزو گمكرده، از كسی كه مرگ گریبانش را گرفته، خریداری نموده است. ارزشش، به بهای خروج از عزت و قناعت و ارجمندی، و ورودش به ذلت و خفت و نیازمندی است. زیان و خسرانی كه این خریدار نسبت به آنچه از فروشنده خریده به بیند بر خداوندیست كه معدوم ساز پیكر پادشاهان، و گیرنده جان عاصیان، و ستمكاران، و نابود كننده عظمت فرمانروائی فرعونها و گردنكشان و كسراها و قیصرها و تبع ها حمیرها، و جملگی كسانی است كه ثروت اندوختند و دولتسراهای پر نقش و نگار آراستند، و خانه و بوستان و اثاثه و وسائل تجمل ترتیب دادند. آنانكه ثروت اندوختند و مدام بر آن ب

یفزودند، و كسانیكه خانه ها بنا نهادند و آنها را از زیور و پیرایش، آذین داده و ذخائری برای خود فراهم آوردند. باغ و بوستان و خانه و گلستان را به خیال بخشیدن به فرزندان، برای خود ترتیب داده، حال آنكه جملگی همه آنها به جایگاه بازرسی اعمال و كردار و كیفر و پاداش، فرستاده خواهند شد. آن زمان كه فرمان نهائی و قطعی آفریدگار، به جدائی میان راست و ناراست صادر شود، آنانكه بیهوده طلب، و تبهكار بوده اند، خسران فراوان بینند و زیان بسیار برند. اینك، عقل و خردی كه از بند هوی و هوسهای دنیوی رها باشد و از بیماریهای بی ایمانی ایمن بوده باشد، بر این سند و قباله گواهی صادق است


صفحه 616.